เมืองหนังโนราถิ่นวัฒนธรรมที่เก่าแก่ ดินแดนที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ “เมืองไชยบุรี” จนบัดนี้กลายเป็นวัดเขาหรือเรียกันว่าวัดเขาเมืองเก่า สร้างขึ้นในสมัยอยุธยา เป็นวัดที่เก่าแก่แห่งหนึ่งของจังหวัดพัทลุง ภายในวัดมีสถาปัตยกรรมที่เก่าแก่ คือ เจดีย์ก่ออิฐถือปูน มีความสูงประมาณ 15 เมตร ตั้งอยู่บนยอดเขาที่มีความสูงประมาณ 50 เมตร นอกจากนั้นในบริเวณดังกล่าว ยังพบโบราณวัตถุ ประเภทเศษภาชนะเครื่องปั้นดินเผา เครื่องถ้วยชามจีนสมัยโบราณ ซึ่งเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ประชาชนในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียงเคารพนับถือและเดินทางมากราบไหว้อยู่เป็นประจำ วันนี้ huaysod ของเราอยากให้ทุกคนได้รู้จักไปพร้อมกันกับเราดังต่อไปนี้
ประวัติความเป็นมาจนกลายมาเป็นวัดเขาเมืองเก่า
วัดเขาเมืองเก่าถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ที่น่าศึกษาแห่งหนึ่งของจังหวัดพัทลุง ตามหลักฐานที่บันทึกไว้ตั้งแต่อดีตระบุว่า “เมืองพัทลุงหรือเมืองชัยบุรี” จัดตั้งเป็นเมืองที่สมบูรณ์ ในสมัยสมเด็จพระนารายณ์แห่งกรุงศรีอยุธยา หรือเมื่อประมาณ พ.ศ.2223 อันเป็นผลสืบเนื่องมาจากเมืองพัทลุงที่ตั้งอยู่ที่หัวเขาแดงของจังหวัดสงขลาในปัจจุบัน ถูกกรุงศรีอยุธยาปราบแล้วเผาทำลาย ในปี พ.ศ.2185 เนื่องจากว่าสุลต่าน สุลัยมาน เจ้าเมืองหัวเขาแดง ได้ประกาศตั้งตนเป็นอิสระ เรียกกันว่า รัฐสุลต่าน เมืองพัทลุงเขาชัยบุรี ได้มีเจ้าเมืองปกครองจำนวน 9 คน โดยมี ฟาเพรีซี หรือ ตาเพชร น้องชายของ สุลต่าน สุลัยมาน เป็นเจ้าเมืองคนแรก
แหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์วัดเขาเมืองเก่า
วัดเขาเมืองเก่าเป็นวัดโบราณ มีเจดีย์อยู่บนยอดเขาชัยบุรี เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลชัยบุรี อำเภอเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง ที่ดินของวัดมีจำนวน 14 ไร่ 3 งาน 10 ตารางวา ซึ่งภายในเป็นบริเวณที่ตั้งเมืองพัทลุงเก่าในพุทธศตวรรษที่ 22-24 เมืองเก่านี้มีป้อมปราการ คูน้ำและกำแพงเมืองปิดกั้น ทั้งมีภูเขาเป็นปราการธรรมชาติอีก 3 ด้าน ส่วนตำแหน่งของวัดเขาตั้งอยู่บนเนินเขาเตี้ย ๆ ทางทิศเหนือของเขาพลู อยู่ภายในกำแพงเมืองค่อนไปทางทิศเหนือใกล้กับคลองเมือง หลังจากเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่ 2 ได้ย้ายเมืองจากเขาชัยบุรีไปตั้งที่ตำบลท่าเสม็ด ทำให้ประชาชนย้ายหนีไปอยู่ที่อื่น วัดเขาจึงถูกทิ้งร้างตั้งแต่นั้นมา
โบราณสถานสำคัญของวัดเขา เมืองเก่า
สำหรับสิ่งปลูกสร้างอาคารเสนาสนะต่างๆในวัด ได้แก่ ศาลาการเปรียญ กุฏิสงฆ์ 8 หลัง หอฉัน และห้องน้ำห้องสุขา 3 หลัง จำนวน 10 ห้อง โบราณวัตถุที่สำคัญ ได้แก่ เจดีย์ก่ออิฐถือปูนศิลปกรรมสมัยอยุธยาตอนปลาย ฐานสี่เหลี่ยมจัตุรัส กว้างประมาณ 5 เมตร สูงประมาณ 10 เมตร ฐานเขียง 2 ชั้น รองรับฐานสิงห์ย่อมุมไม้สิบสอง 2 ชั้น ตรงกลางฐานสิงห์เจาะซุ้มโค้งแหลมสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูปทั้งสี่ด้าน องค์ระฆังทรงกลมขนาดเล็กไม่มีบัลลังก์ ยอดปล้องไฉนและปลียอด เมื่อ พ.ศ. 2519 ได้บูรณะยอดเจดีย์ที่หักพังลงมาและ พ.ศ. 2538 บูรณะองค์เจดีย์และลานประทักษิณ เดิมมีพระไสยาสน์เป็นพระพุทธรูปก่ออิฐถือปูน ต่อมาได้ถูกทำลายลงเหลือแต่พระเศียร ขนาดยาวตั้งแต่ไรพระศกถึงพระหนุยาวประมาณ 1 เมตร ปัจจุบันถูกเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติจังหวัดสงขลา และสันนิษฐานว่าอาจจะมีวิหารหรืออุโบสถตั้งอยู่บนเขาด้วย เนื่องจากได้ค้นพบกระเบื้องมุงหลังคาดินเผาแบบกระเบื้องขอแผ่นใหญ่และหนามาก บริเวณเขายังพบกระเบื้อง ถ้วยชามจีนสมัยราชวงศ์หมิงและราชวงศ์ชิงอีกจำนวนมาก เป็นหลักฐานแสดงว่าเป็นชุมชนใหญ่สมัยอยุธยา และยังพอมีร่องรอยของกำแพงเมืองให้พอได้เห็นในปัจจุบัน
ด้านการท่องเที่ยววนอุทยานเมืองเก่าชัยบุรี
ชุมชนโบราณเมืองเก่าชัยบุรี คือสถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงในเขตวนอุทยานเมืองเก่าชัยบุรี ตั้งอยู่ที่ตำบลชัยบุรี อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง เคยเป็นที่ตั้งเมืองในสมัยอยุธยา พื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในหุบเขา มีคูเมือง กำแพงเมืองที่แข็งแรง มีปืนใหญ่ไว้ป้องกัน เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ที่น่าศึกษาของจังหวัด วนอุทยานเมืองเก่าชัยบุรี อยู่ในท้องที่บ้านคอกวัว หมู่ที่ 1 ตำบลชัยบุรี อำเภอเมือง จังหวัดพัทลุง มีเนื้อที่ประมาณ 1,875 ไร่ โดยกรมป่าไม้ได้ประกาศจัดตั้งเป็นวนอุทยานเมื่อวันที่ 21 สิงหาคม 2544 เป็นภูเขาหินปูนตั้งอยู่บนพื้นที่ราบกลางทุ่งนาและสวนยางพารา มีหน้าผาสูงชันสลับซับซ้อน เขาชัยบุรีมีจุดสูงสุด 403 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง โดยทั่วไปมีสภาพเป็นโขดหินน้อยใหญ่ ดินเป็นดินเหนียว ดินร่วนปนดินเหนียวและมีดินร่วนปนทรายอยู่เล็กน้อย
สถานที่น่าสนใจที่ต้องมาเยี่ยมชมวัดเขา เมืองเก่า
ถ้ำพระนอน : เป็นถ้ำที่อยู่ทางทิศตะวันออก ขุดพบพระพุทธรูปสัมฤทธิ์หลายองค์ และช่างปูนพื้นเมืองได้ปั้นพระพุทธรูปปูนต่ำ ปางไสยาสน์ติดกับเชิงผาภายในถ้ำ ถือเป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธ์ มีหินงอกหินย้อยสวยงาม
แท่นท่านยอ(ลานอโศก) : ตั้งอยู่ในที่ราบระหว่างเขาเมืองและเขาพลู เดิมมีวัดตั้งอยู่คือ วัดในยอ เป็นวัดเก่าที่สร้างในสมัยอยุธยา และใช้เป็นสถานที่ประกอบพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยา ปัจจุบันมีแท่นเป็นรูปปั้นงูขนาดใหญ่สีขาวอยู่ในบริเวณลานต้นอโศก ซึ่งมีอายุหลายร้อยปี ร่มรื่นและมีน้ำผุดขึ้นจากใต้ดินไหลผ่าน
จุดชมทิวทัศน์ : เป็นภูเขาหินปูนขนาดใหญ่ที่ตั้งอยู่ในที่โล่งแจ้ง ล้อมรอบด้วยทุ่งนา สวนยางและสวนผลไม้ เมื่อขึ้นไปบนภูเขาจะมีลานขนาดใหญ่ สามารถมองเห็นทัศนียภาพสวยงามรอบด้านได้ ทางทิศตะวันออกจะมองเห็นทะเลสาบสงขลา ทิศใต้จะมองเห็นตัวเมืองพัทลุง ทิศตะวันตกจะเห็นเขาพนมวังก์และถนนสายเอเชีย จุดสูงสุดบนยอดเขาจะมีโขดหินใหญ่ชาวบ้านเรียกว่า “หลักช้าง” ตั้งอยู่บนลานกว้างสวยงามมาก
หน้าผาเขาเมือง : ลักษณะเป็นภูเขาหินสูง ประกอบด้วยหินปูนสีน้ำตาลเทาถึงเทาเข้มและเป็นชั้นหนา ประมาณ 5-30 เซนติเมตร หินปูนส่วนใหญ่จะถูกแทนที่ด้วยแร่โคโรไบต์ มีสีชมพูหรือสีส้มผสมในบริเวณที่เป็นโขดหินใหญ่ จะมีหน้าผาที่มีสีสันสวยงามสลับกับต้นไม้ ที่ขึ้นอยู่บริเวณซอกเขาที่สลับซับซ้อน ในป่าและหน้าผาที่สูงชันจะมีต้นจันทน์แดง สลัดได คนทีดำ ปรงเขา คางกบ ฯลฯ ขึ้นอยู่ทั่วไป โดยหน้าผาแต่ละด้านจะมีชื่อเรียกแตกต่างกันไป เช่น ผาดินประสิว ผาวังคราม ผาทอนเสียน ผานางทราย ผารูแลนและผาพอซอ
เดินทางอย่างไรเส้นทางเข้าสู่วัดเขาเมืองชัยบุรี
วัดเขาเมืองชัยบุรีห่างจากตัวเมืองพัทลุงไปทางทิศเหนือ ระยะทางประมาณ 10 กิโลเมตร ซึ่งมีถนนสายหลัก 2 สายที่สามารถเดินทางมาได้ คือถนนสายพัทลุง – ควนขนุน แยกเข้าตำบลชัยบุรีระยะทาง 10 กิโลเมตร และอีกเส้นทางที่มาได้ง่ายเช่นกันคือ สายเพชรเกษม แยกเข้าตำบลพนมวังก์ ขับตรงเข้ามาสู่ตำบลชัยบุรี ทางด้านทิศตะวันออกระยะทาง 8 กิโลเมตร ซึ่งแต่ละเส้นทางที่มาสู่อุทยานเมืองเก่าชัยบุรี จะมีป้ายบอกเส้นทางทุกระยะการเดินทาง
ปัจจุบันองค์การบริหารส่วนตำบลชัยบุรีและหน่วยงานของป่าไม้ ได้ใช้งบประมาณพัฒนารอบๆเขาเมือง ประกาศเป็นวนอุทยาน ปรับปรุงให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว มีการกำหนดทางเดินป่าไปสู่จุดชมวิว ศึกษาธรรมชาติ เดินจากพื้นราบขึ้นสู่ยอดเขาสูง 970 เมตร ท่านพระครูสิทธิการโสภณ เจ้าอาวาส วัดแจ้งได้บริจาคงบประมาณสร้างถนนและสะพานรอบเขาเมือง ปรับปรุงถนนลาดยางเพื่ออำนวยความสะดวกแก่นักท่องเที่ยว ให้สามารถขับรถวนไปได้รอบ สำหรับเพื่อนๆสายสะพายกล้อง ต้องมาให้ได้สักครั้ง เที่ยวพัทลุงสุดอเมซิ่ง รับรองว่ามาเที่ยวเมืองลุงแห่งนี้ต้องมีความประทับใจกลับไปอย่างแน่นอน “สวัสดี”